ERFGOED VERHALEN |
Vanaf 2012 is er erfgoed aangemeld en op de website geplaatst. U kunt erfgoed met een verhaal aanmelden en reacties op aangemeld erfgoed toevoegen. |
Naam van het object | : | Gemaal De Hooge Boezem achter Haastrecht |
Type object | : | Anders |
Adres | : | Hoogstraat 31 |
2851 BB Haastrecht | ||
(Geschat) bouwjaar | : | 1873 |
Oorspronkelijk gebruik | : | Waterbemaling |
Huidig gebruik | : | Bezoekerscentrum, poldermuseum |
Huidig gebruik sinds | : | |
Website | : | www.gemaalhaastrecht.nl |
Een overlevingsplek
Al vanaf de vroege middeleeuwen zakt het westelijke veenweidegebied steeds dieper weg beneden het peil van zee en rivieren. Dit terwijl bovendien het zeepeil stijgt, mét het peil van de rivieren.
Gemaal De Hooge Boezem staat in de dorpskern van Haastrecht op een plaats die overloopt van deze watergeschiedenis. Hier ziet en hoort men het verhaal van overleven onder NAP. Eerst deden de middeleeuwse keersluisjes aan weerszijden van het gemaal het werk. In de eeuwen daarna moesten wel 25 windwatermolens direct rond Haastrecht worden ingezet. Later kwamen de stoom-, diesel- en electrische gemalen.
Bezoekerscentrum
Het gemaal is in 1873 gebouwd als stoomgemaal. Het nu in dit gemaal gevestigde bezoekerscentrum wordt gerund door vrijwilligers.
Buiten de maanden november t/m maart is het op weekdagen en 's zaterdags geopend. Groepen op afspraak zijn ook buiten de vaste openingstijden en gedurende de wintermaanden welkom.
Hooge Boezem
Het gemaal ontleent zijn naam aan de zogenoemde Hooge Boezem achter Haastrecht, een gebied achter het gemaal dat diende als tijdelijke opslagplaats van water voordat het naar de Hollandsche IJssel kon worden afgevoerd. Deze Hooge Boezem werd gevuld met zeven windwatermolens. Eén molen staat er nog: de onlangs gerestaureerde zesde Hooge Boezemmolen, eigendom van Stichting Zuid-Hollands Landschap. Een bezoek aan het Gemaal gevolgd door een wandeling door de Hooge Boezem naar de molen ('s zaterdags meestal in bedrijf) is extra interessant.
Het Gemaal en de ermee verbonden Hooge Boezem zijn monumenten. Het Gemaal is een rijksmonument. De Hooge Boezem heeft het waterhistorische primaat de eerste (1486) getrapte bemaling van ons land - en mogelijk van ver daarbuiten - te zijn.
|